"Αφού δεν ασχολούνται οι τοπικοί άρχοντές μας ή δεν δύνανται λόγω έλλειψης δύναμης επιρροής, βρες κάποιον από τη κεντρική πολιτική σκηνή να απαντήσει σε ερωτήματα άλυτα, που η καθημερινή θέα των καμένων δεν μας επιτρέπει να προσπερνάμε" μου είπε φίλος δημοσιογράφος από την Ηλεία. Σκέφτηκα, λοιπόν, να βρω πρόσωπα με σχετική γνώση για το περιβάλλον και αποδεδειγμένη επί του πρακτέου περιβαλλοντική ευαισθησία. Πρόσωπα, όμως, που η γνώμη τους θα εισακουστεί και ενδεχομένως θα προκαλέσει. Πρόσωπα με αναγνωσιμότητα, γνώση και άποψη. Πρόσωπα που αγαπούν την πολιτική των πράξεων και όχι των λόγων. Συνεπώς, φρέσκα πρόσωπα που γαλουχήθηκαν πολιτικά σε επιτακτικούς καιρούς για τομές και όχι σε μια εποχή επανάπαυσης και απραγίας. Αν συνδυάζουν και μια αντικειμενικά ωραία παρουσία, ακόμα καλύτερα. Έτσι, συνειρμικά κατέληξα σε δύο γυναίκες, που αν και εκτός συστήματος έχουν την δυνατότητα ο λόγος τους να εισακούγεται εκεί που πρέπει και όπως πρέπει. Ξεχώρισα δύο κυρίες από μία πόλη που έχει τα δικά της προβλήματα και πολλές φορές ερωτώνται γι' αυτά και καλούνται να προτείνουν λύσεις. Εκ τούτου, θα είχε νομίζω ιδιαίτερο ενδιαφέρον να τους κοινοποιηθούν προβλήματα μιας άλλης περιοχής και με την αντικειμενικότητα που ορίζει η απόσταση, αλλά και τη σχετική γνώση, να μιλήσουν γι' αυτά.
Εύα Καϊλή και Λιάνα Γούτα, οι δύο θεσσαλονικιές κυρίες της κεντρικής πολιτικής σκηνής,
μιλούν στο Πύργος-news για θέματα που ταλανίζουν τον Νομό Ηλείας..
Κλείσαμε δυόμισι χρόνια από τις καταστροφικές πυρκαγιές στην περιοχή της Ηλείας κι ακόμα οι πολίτες του Νομού έχουν πολλά ερωτήματα αναπάντητα. Ποιοι ευθύνονται; Tι έγιναν τα χρήματα; Γιατί η κυβέρνηση της ΝΔ δεν υλοποίησε το σχέδιο ανάπτυξης της Ηλείας, μετά τη μεγάλη φωτιά, όπως ο ίδιος ο κ. Καραμανλής είχε δεσμευτεί και γιατί ο Γιώργος Παπανδρέου δεν σπεύδει να υλοποιήσει όλα όσα προεκλογικά ο ίδιος δεσμεύτηκε;
Εύα Καϊλή: Δυστυχώς, οι μνήμες από τις καταστροφικές πυρκαγιές του Αυγούστου του 2007 στην Ηλεία είναι ακόμα νωπές. Το κόστος δυσβάσταχτο και σε πολλές περιπτώσεις δυσαναπλήρωτο. Τι να προλάβει να μετρήσει κανείς; τις απώλειες σε ανθρώπινες ζωές; τις υλικές ζημιές στα σπίτια και στις περιουσίες των κατοίκων; την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος; ή στο τέλος το τρωθέν κύρος ενός Κράτους, που στα μάτια της διεθνούς κοινότητας εμφάνισε ξεκάθαρα την αναλγησία του, την έλλειψη στοιχειώδους σχεδιασμού, συντονισμού και οργάνωσης και εντέλει την απουσία οιασδήποτε πρόληψης. Εκτός όμως όλων των παραπάνω, επιβεβαιώθηκε στο χρονικό διάστημα που διανύσαμε από τότε μέχρι σήμερα ότι δεν υπήρχε ούτε είχε εκπονηθεί κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο από την προηγούμενη Κυβέρνηση για την άμεση αντιμετώπιση αυτής της δυσάρεστης πραγματικότητας και την ανάπτυξη της περιοχής της Ηλείας μετά τις πυρκαγιές. Το μοναδικό που θυμάμαι εκείνη την περίοδο πριν από τις Βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου, ήταν η γκεμπελική συμπεριφορά του κυβερνητικού εκπροσώπου κ. Θ. Ρουσόπουλου, που προσπαθούσε να κρατήσει τα προσχήματα καθώς και το οικονομικό βοήθημα που δόθηκε στους πληγέντες, χωρίς σχεδιασμό, χωρίς έναν υποτυπώδη ελεγκτικό μηχανισμό, γεγονός που δημιούργησε υπόνοιες σε όλους τους Έλληνες για το που πηγαίνουν τα χρήματα και πως αυτά διαχειρίζονται. Επιπλέον, θυμάμαι την συγκινητική συμβολή των απλών πολιτών, οργανώσεων ακόμα και του ΠΑΣΟΚ που διέθεσε περί τα 1,5 εκατ. € από την διαφημιστική του καμπάνια για τις εκλογές του 2007 προς ανακούφιση των πληγέντων. Εκείνα τα χρήματα που είχαν συγκεντρωθεί ανέλαβε να τα διαχειριστεί ο κ. Μολυβιάτης. Τι έγιναν τελικά αυτά τα χρήματα ;
Για την σημερινή Κυβέρνηση, η ανάπτυξη στην Περιφέρεια αποτελεί το κυρίαρχο στοίχημα και το απόλυτο κριτήριο επιτυχίας του έργου της. Μόνο μέσω της Περιφερειακής ανάπτυξης μπορεί η χώρα να ανασυγκροτηθεί και να «αποδράσει» από το τέλμα και την αβεβαιότητα, στην οποία περιήλθε από τους απαράδεκτους και ερασιτεχνικούς χειρισμούς της προηγούμενης Κυβέρνησης. Η νέα αρχιτεκτονική δομή που προτείνεται μέσω του σχεδίου «Καλλικράτη», η εντατικοποίηση των ρυθμών απορρόφησης των κονδυλίων του ΕΣΠΑ ιδιαίτερα στην Περιφέρεια, μπορούν να αποτελέσουν τα χρήσιμα εργαλεία για την υλοποίηση του παραπάνω στόχου. Στο παραπάνω πλαίσιο και η περιοχή της Ηλείας μπορεί να διαδραματίσει το δικό της ρόλο και λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της (φυσικός πλούτος, αρχαιολογικό ενδιαφέρον, αγροτικές δραστηριότητες) να πρωτοστατήσει σε αυτή την προσπάθεια.
Η αλήθεια βέβαια είναι ότι ούτε και εμείς ως Κυβέρνηση δεν ξεκινήσαμε την υλοποίηση του σχεδίου ανασυγκρότησης της Ηλείας, για το οποίο ο ίδιος ο Πρωθυπουργός δεσμεύτηκε. Στο διάστημα που ακολούθησε από τις Βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου 2009, όπως όλοι γνωρίζετε, η Ελληνική οικονομία βρέθηκε στην δίνη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και σε αυτή την δύσκολή καμπή η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και ο Πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου κλήθηκαν να διαχειριστούν τις τύχες της χώρας μας και να αποσοβήσουν την μαθηματικά βέβαιη πτώχευση της. Δόθηκε λοιπόν, όπως είναι λογικό, πρωτίστως σημασία στην διάσωση της Ελληνικής Οικονομίας. Το τελευταίο διάστημα όλοι γίναμε μάρτυρες της τιτάνιας προσπάθειας του Πρωθυπουργού να αντιμετωπίσει τους διεθνείς κερδοσκόπους και να πετύχει τελικά στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών την πολιτική στήριξη της ΕΕ. Επιπρόσθετα, η σημερινή Κυβέρνηση θέλει άμεσα να προχωρήσει στις οποίες διαρθρωτικές αλλαγές, π.χ. στο φορολογικό, στο ασφαλιστικό, στην αναδιοργάνωση του κράτους, απαιτούνται για την στήριξη της οικονομίας. Το τελευταίο κομμάτι του παζλ αφορά στην ανάπτυξη, η οποία θα στηριχθεί στις παραπάνω διαρθρωτικές αλλαγές και θα αποτελέσει την εγγύηση ότι δεν θα πάνε χαμένες, όπως σε άλλες περιόδους λιτότητας, οι θυσίες των εργαζομένων που σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος της οικονομικής/δημοσιονομικής κρίσης. Στα πλαίσια λοιπόν αυτής της επιδιωκόμενης ανάπτυξης, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα μέσα στο 2010, η περιοχή της Ηλείας θα αποτελέσει προτεραιότητα βάσει και των εξαγγελιών του σημερινού Πρωθυπουργού.
Λιάνα Γούτα: Βάζετε πολλά και βασικά ερωτήματα μαζί. Πράγματι μετά από μια τέτοια καταστροφή αυτού του μεγέθους, με διαστάσεις κοινωνικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές, με απώλειες ανθρώπινων ζωών και περιουσιών, όπου οι προσπάθειες και οι κόποι μιας ζωής καταστρέφονται, αλλά και η περιβαλλοντική καταστροφή είναι ανυπολόγιστη, τα ερωτήματα είναι πράγματι πολλά. Έχοντας θητεύσει χρόνια στον τομέα της βιομηχανικής ασφάλειας και των ατυχημάτων μεγάλης έκτασης, ξέρω ότι το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει μετά την καταστολή του περιστατικού είναι να γίνει μια εμπεριστατωμένη, τεχνοκρατική ανάλυση των γεγονότων, του τί πήγε στραβά, τί έφταιξε, ποια ήταν τα προβλήματα των υποδομών και του εξοπλισμού, ποιες οι οργανωτικές αδυναμίες, ποια τα λάθη χειρισμών και αποφάσεων. Κι όλα αυτά με ένα διπλό σκοπό... Πρώτον την απόδοση ευθυνών, αλλά ίσως ακόμα σημαντικότερο, την εξαγωγή συμπερασμάτων για τη λήψη διορθωτικών ενεργειών προκειμένου να αποφευχθούν στο μέλλον τα ίδια λάθη και να αποτραπεί η εκδήλωση παρόμοιων περιστατικών. Φοβάμαι ότι οι απαντήσεις σε αυτά τα τεχνοκρατικά ερωτήματα δεν ήταν σαφείς προς τον κόσμο. Μπορεί να αποτέλεσαν αντικείμενο εσωτερικών διερευνήσεων στις υπηρεσίες και τους φορείς, ωστόσο η κοινή γνώμη δεν είχε τη σχετική πληροφόρηση ούτε τις ικανοποιητικές απαντήσεις που θα την έκαναν να νιώθει πιο ασφαλής στο μέλλον για την πρόληψη και την αποτροπή τέτοιων καταστροφών.
Σε ό,τι αφορά την αποκατάσταση, σχέδιο υπήρξε και ανακοινώθηκε σύντομα μετά την καταστροφή και ορισμένα σημαντικά πράγματα προχώρησαν. Από τους πρώτους μήνες έγιναν έργα υποδομής άμεσης προτεραιότητας (αντιπλημμυρικά και αντιδιαβρωτικά), υπήρξε μέριμνα για την αποκατάσταση των αρχαιολογικών περιοχών, τα δυο χωριά που επλήγησαν περισσότερο, η Αρτέμιδα και η Μάκιστος έτυχαν της μεγαλύτερης βοήθειας ανάπλασης, δημιουργήθηκε από την πρώτη στιγμή το Ειδικό Ταμείο Αρωγής που στήριξε την ανοικοδόμηση της ευρύτερης περιοχής. Τα νούμερα λένε πως πάνω από 1100 σπίτια ανακατασκευάστηκαν ή βρίσκονται σε κάποιο στάδιο ανακατασκευτής ή επισκευής, το κεφάλαιο του Ειδικού Ταμείου Αρωγής που δημιουργήθηκε από την πρώτη στιγμή της καταστροφής έφτασαν περίπου τα 205 εκ ευρώ εκ των οποίων εκταμιεύτηκαν περίπου το 1/3 για έργα οδοποιίας, αντιμετώπισης πλημμυρών και διάβρωσης και τα υπόλοιπα διοχετεύονται σταδιακά για την πρόοδο των έργων αποκατάστασης. Ενώ και τα κοινοτικά κονδύλια που εξασφαλίσθηκαν ήταν ψηλά.
Η μεγαλύτερη όμως πληγή είναι η αποκατάσταση και η αναζωογόνηση του φυσικού κεφαλαίου της περιοχής και άρα και της τοπικής οικονομίας. Αυτό είναι βέβαια κάτι πιο μακροπρόθεσμο που χρειάζεται σχεδιασμό σε βάθος χρόνου με μια νέα αντίληψη περί ανάπτυξης και τοπικής οικονομίας.
Ωστόσο δρομολογήθηκαν μέτρα και εξασφαλίσθηκαν κονδύλια. Σήμερα, δυόμισι χρόνια μετά, φαίνεται πως ένα μέρος των κονδυλίων αξιοποιήθηκε, όχι όμως όλα. Το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό και για ακόμα μια φορά ανέδειξε τις τεράστιες αδυναμίες και τα συσσωρευμένα προβλήματα της δημόσιας διοίκησης, της παράνομης και άναρχης δόμησης, του πρόχειρου ή του ανύπαρκτου σχεδιασμού.
Ο Γ. Παπανδρέου την πρώτη βδομάδα μετά την εκλογή του έκανε μια μεγάλη επικοινωνιακή επιχείρηση επίσκεψής του στην περιοχή. Είναι εύκολο να κάνει κανείς κριτική σε ό,τι προηγήθηκε και να υπόσχεται μεγάλες κουβέντες. Το θέμα είναι τί άλλαξε τους τελευταίους μήνες από τις υποσχέσεις του κ. Παπανδρέου. Ωστόσο η ερώτηση είναι ρητορική, γιατί νομίζω ότι όλες οι παρατάξεις πρέπει να σταματήσουν να ποντάρουν πάνω σε αυτό το θέμα που έχει προκαλέσει πόνο και καταστροφή και να καθίσουν όλοι γύρω από το ίδιο τραπέζι να βρουν και να προγραμματίσουν τις καλύτερες δράσεις, με σχέδιο και όραμα.
Έχετε ως κόμμα θέσει ένα στόχο για την Ηλεία; Πότε πρέπει κατά τη γνώμη σας να δοθούν τα χρήματα στην περιοχή και με βάση ποιο σχέδιο;
Εύα Καϊλή: Αρχικά θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι στις 11 Οκτωβρίου του 2009, μία εβδομάδα δηλαδή μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου όπως είχε δεσμευτεί, επέλεξε ως πρώτο του προορισμό την Αρχαία Ολυμπία. Τότε λοιπόν στην ομιλία του αφενός υποσχέθηκε ότι ο κρατικός μηχανισμός δεν θα βρεθεί ποτέ ξανά απροετοίμαστος μπροστά σε μια τέτοια κρίση, τόσο μεγάλου μεγέθους, όπως οι πυρκαγιές του 2007 αφετέρου δε αναφέρθηκε στο όραμα του να μετατρέψει την καταστροφή σε ελπίδα στην περιοχή της Ηλείας. Ο Πρωθυπουργός συνεπώς με αυτή την συμβολική του κίνηση απέδειξε ότι η αναγέννηση της Ηλείας βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα των προτεραιοτήτων του, τόσο από προσωπική ευαισθησία για αυτό τον τόπο όσο και λόγω της δυναμικής του. Βέβαια όπως αναφέρθηκα και στην προηγούμενη ερώτησή σας, η σοβαρή δημοσιονομική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα μας δεν επέτρεψαν στην σημερινή Κυβέρνηση την άμεση υλοποίηση των αναπτυξιακών της σχεδίων για την περιοχή.
Συνεπώς απαντώντας και στο ερώτημά σας, Ναι υπάρχει στόχος και αυτός ο στόχος ήταν σαφής από την αρχή: Η περιοχή της Ηλείας να ξαναγεννηθεί από τις στάχτες της. Να μετατραπεί η περιοχή σε ένα πρότυπο αναπτυξιακό κέντρο για τη χώρα με διεθνή εμβέλεια, όπου το φυσικό περιβάλλον, η ιστορία, ο πολιτισμός και πάνω απ' όλα το ανθρώπινο δυναμικό της περιοχής, δηλαδή όλα τα δυνατά της σημεία και ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που έχει σε σχέση με άλλες περιοχές να αποτελέσουν τους ακρογωνιαίους λίθους της στροφής της σε ένα μοντέλο πράσινης και βιώσιμης ανάπτυξης.
Σύμφωνα με το Κυβερνητικό πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ, κάθε περιοχή στην Ελλάδα θα πρέπει να αποτελέσει πυρήνα ανάπτυξης συμβάλλοντας στην αναγέννηση της Περιφέρειας, η οποία θα στηρίζεται πάντα στα ενγενή της πλεονεκτήματα. Η Ηλεία μπορεί και πρέπει να αποτελέσει υπόδειγμα καλής πρακτικής όσον αφορά στον περιβαλλοντικό σχεδιασμό και στην ήπια ανάπτυξη, καθιστώντας την ως σημείο αναφοράς για όλες τις συναφείς Μεσογειακές χώρες.
Η Κυβέρνηση θα ξεκινήσει άμεσα το αναπτυξιακό της πρόγραμμα για την Ηλεία επενδύοντας στους άξονες του εκσυγχρονισμού των αγροτικών δραστηριοτήτων, στην εκμετάλλευση του πλούσιου δυναμικού της σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, όπως παραδείγματος χάρη ο ήλιος, η βιομάζα ως αγροτικά/κτηνοτροφικά υπολείμματα, στην δημιουργική αρχιτεκτονική η οποία θα εντάσσεται αρμονικά στο ήδη διαμορφωμένο φυσικό τοπίο και τέλος στην προστασία και στην ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και του φυσικού πλούτου της Ηλείας μέσω ολοκληρωμένων προγραμμάτων πολιτιστικής και οικολογικής διαχείρισης. Οι κάτοικοι της Ηλείας θα πρέπει να νιώθουν σίγουροι ότι το εξ’ αρχής Κυβερνητικό ενδιαφέρον για την περιοχή θα μετουσιωθεί πολύ σύντομα σε ένα πολύ προσεκτικό και λεπτομερή στρατηγικό σχεδιασμό πρωτοβουλιών και δράσεων για την ανάδειξη και αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής.
Λιάνα Γούτα: Βεβαίως, τα χρήματα πρέπει να δίνονται βάσει κάποιου συγκεκριμένου σχεδίου ανάπτυξης και όχι για «πυροσβεστικά μέτρα». Η χώρα μας, εδώ και δεκαετίες, έχει χάσει πάρα πολλές ευκαιρίες αξιοποίησης κονδυλίων, γιατί απλώς τα θεώρησε «άμεσης κατανάλωσης» και πυροσβεστικής χρήσης, χωρίς να είναι ενταγμένα σε ένα συνολικό σχέδιο ανάπτυξης με βάθος και προοπτική. Έτσι δεν είναι που κατασπαταλήθηκαν τα αγροτικά κονδύλια σε επιδοτήσεις μη ανταγωνιστικών ειδών που δεν ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις της αγοράς, μόνο και μόνο για να χρηματοδοτήσουν για μια περίοδο τους αγρότες? Ή όταν αντίστοιχα βαφτίζονταν αναπτυξιακά έργα καταπολέμησης της ανεργίας οι πεζοδρομήσεις και οι πλακοστρώσεις? Άρα η ύπαρξη ενός μακρόπνοου σχεδίου στο οποίο να υπάρχει η προοπτική της αειφόρου ανάπτυξης, και στο οποίο να έχει ληφθεί υπόψη η εμπειρία από τα πολλαπλά λάθη του παρελθόντος πρέπει να είναι ο οδηγός για τις χρηματοδοτήσεις, προκειμένου αυτές να πιάνουν τόπο. Το ίδιο ισχύει και για τον χρόνο της χρηματοδότησης. Βεβαίως έχουν σημασία και τα μέτρα ανακούφισης σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή μετά από μια καταστροφή με πολλές κοινωνικές προεκτάσεις, ωστόσο ο σωστός χρόνος χρηματοδότησης είναι εκείνος που θα συντονίζεται με την υλοποίηση ενός καλά σχεδιασμένου τεχνοκρατικού πλάνου ανάπτυξης με σύγχρονες και μοντέρνες αντιλήψεις.
Η κυβέρνηση μιλάει για πράσινη ανάπτυξη και μέσω αυτής συνδυάζει την οικονομική πρόοδο με την προστασία του περιβάλλοντος. Εσείς συμφωνείτε; Θα στηρίξετε την πράσινη ανάπτυξη; Πώς βλέπετε να συνδυάζεται η οικονομική πρόοδος με την Αειφορία στη δυτική Πελοπόννησο;
Εύα Καϊλή: Η οικονομία και το περιβάλλον βρίσκονται σε κρίση ταυτόχρονα σε παγκόσμιο επίπεδο. Αναλύοντας βαθύτερα τις δύο κρίσεις, διαπιστώνει κανείς ότι τα αίτια και των δύο είναι τα ίδια και οφείλονται ουσιαστικά στο σημερινό μοντέλο ανάπτυξης που ενισχύει και διευρύνει την ανισότητα μεταξύ του πολίτη και του προϊόντος που προκύπτει από την ανάπτυξη. Το συμβατικό μοντέλο ανάπτυξης βασίστηκε στο δόγμα του εύκολου και γρήγορου πλουτισμού προς όφελος των λίγων και σε βάρος των πολλών χωρίς να λαμβάνει υπόψη του αξίες όπως ο άνθρωπος, το περιβάλλον, η προστασία και εξοικονόμηση των φυσικών/ενεργειακών πόρων κ.α. Σε πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκτιμάται ότι το κόστος στις οικονομίες μας από την υποβάθμιση του φυσικού κεφαλαίου υπερβαίνει τα 3,5 τρις δολάρια ετησίως, ποσού αντιστοίχου σε ύψος με το κόστος της πρόσφατης χρηματοπιστωτικής κρίσης, γεγονός που αποδεικνύει ότι η οικονομία και το περιβάλλον είναι αλληλένδετα.
Η σημερινή οικονομική και περιβαλλοντική κρίση μπορεί να αποτελέσει την ευκαιρία για να ανατραπεί το υφιστάμενο παρωχημένο αναπτυξιακό μοντέλο, το οποίο δεν εγγυόταν σε μακροπρόθεσμη βάση την βιωσιμότητα και την ευημερία της κοινωνίας. Είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη να υιοθετηθεί ένα νέο πρότυπο ανάπτυξης τόσο παγκοσμίως όσο και στην Ελλάδα, που να σέβεται και να υπηρετεί τον άνθρωπο και τις πραγματικές του ανάγκες. Ένα πρότυπο ανάπτυξης για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του οποίου απαιτείται η συστράτευση όλων των δημιουργικών και παραγωγικών δυνάμεων για μία νέα ανθρωποκεντρική αναπτυξιακή πορεία με κοινωνικό πρόσωπο και με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον. Για την σημερινή κυβέρνηση και προσωπικά για τον Πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου, όπως βέβαια και για άλλες Κυβερνήσεις προηγμένων κρατών, η «πράσινη» αειφόρος ανάπτυξη αποτελεί στρατηγική και μοναδική επιλογή.
Πιστεύω ότι από το πόσο γρήγορα θα υιοθετήσει η Ελλάδα αυτό το νέο μοντέλο «πράσινης» ανάπτυξης θα εξαρτηθεί και η θέση της στο νέο παγκόσμιο και οικονομικό περιβάλλον. Δεν θα πρέπει να παραμείνουμε ακόμα μία φορά αδρανείς και οι τελευταίοι των εξελίξεων. Η χώρα μας θα πρέπει να πρωτοστατήσει στο νέο πρότυπο ανάπτυξης. Μόνον έτσι η Ελλάδα θα αποκτήσει ξανά νέο κύρος στους διεθνείς Οργανισμούς, θα προσελκύσει ιδιωτικές επενδύσεις και –ίσως το μεγαλύτερο κέρδος- θα εμπνεύσει την νέα γενιά από την οποία δυστυχώς λείπει το όραμα για το μέλλον.
Ένα άλλος επιπρόσθετος λόγος για να αλλάξει πορεία η χώρα μας, είναι η στρεβλή οικονομική της ανάπτυξη. Για παράδειγμα θα αναφερθώ στην άναρχη τσιμεντοποίηση των αστικών περιοχών με αποτέλεσμα την αποξένωση του πολίτη από την ίδια του την πόλη. Επιπλέον όσον αφορά στην αγροτική μας ανάπτυξη αυτή μέχρι σήμερα στηρίχθηκε σε μια επιδοματική πολιτική, στην παλιά Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ, στην μαζική παραγωγή προϊόντων, όχι πάντα ποιοτικών, στην κατάχρηση του νερού, των λιπασμάτων και των φυτοφαρμάκων.
Ποιο ήταν το τελικό αποτέλεσμα; στον βωμό του κέρδους, ο άνθρωπος και το περιβάλλον παραμελήθηκαν και πληγώθηκαν. Η Λίμνη της Κορώνειας που βρίσκεται και στην περιοχή που εκλέγομαι μετατράπηκε σε βούρκο, πολλοί ποταμοί έγιναν αποδέκτες τοξικών αποβλήτων, ο ποταμός Ασωπός μετατράπηκε σε φορέα νόσων για όσους χρησιμοποιούν τα νερά του και άλλα βέβαια πολλά παραδείγματα στα οποία θα μπορούσα να αναφερθώ αλλά θα καταχρηζόμουν το χώρο που μου διαθέτετε. Είναι σίγουρο ότι αυτή η πολιτική δεν είναι βιώσιμη.
Σε αυτό λοιπόν τον δύσκολο δρόμο της ανασύνταξης αλλά ταυτόχρονα και τον μοναδικό που θα διασφαλίσει τις επόμενες γενεές όλοι μας θα πρέπει να συμβάλουμε τα μέγιστα. Όπως αναφέρθηκα απαιτείται εθνική προσπάθεια. Μια προσπάθεια που ενώνει τις δημιουργικές, δυναμικές και παραγωγικές δυνάμεις του τόπου, αλλά που θέλει και τους πιο αδύναμους και τους πιο περιθωριοποιημένους ως συνοδοιπόρους, διότι όλοι χρειάζονται ενεργοί και συμμετέχοντες στην κοινή προσπάθεια.
Ολοκληρώνοντας την απάντησή μου, θα ήθελα να επισημάνω ότι η Δυτική Πελλοπόνησος θα πρέπει να μπει άμεσα σε τροχιά προόδου και ανάπτυξης που θα συνδυάζεται με την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, την ιστορική κληρονομιά και την ταυτότητα της Πελοποννήσου. Κατά την γνώμη μου αυτό το μοντέλο θα πρέπει να στηριχθεί στο τρίπτυχο «Περιβάλλον – Πολιτισμός – Τουρισμός», πάντα βέβαια με την προϋπόθεση του συντονισμού των ενεργειών των τοπικών φορών για την ολοκλήρωση των μεγάλων έργων υποδομής και την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής.
Λιάνα Γούτα: Εδώ πρέπει να ξεκαθαρίσουμε έναν μύθο που έχει καλλιεργηθεί. Η συζήτηση γύρω από την πράσινη ανάπτυξη δεν είναι μια πρόταση-έμπνευση της κυβέρνησης. Πρόκειται για τη συζήτηση που έχει μπει στο επίκεντρο της πολιτικής σε όλο τον κόσμο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση ιδιαίτερα. Η ΕΕ μάλιστα πρωτοπορεί εδώ και χρόνια στη λήψη αποφάσεων και νομοθετικών πρωτοβουλιών υπέρ του περιβάλλοντος γενικά και της κλιματικής κρίσης ειδικότερα καθώς και στην ανάπτυξη των νέων φιλοπεριβαλλοντικών τεχνολογιών. Η συζήτηση σήμερα, παίρνει το έναυσμα από το περιβαλλοντικό πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, αλλά τα μέτρα αντιμετώπισης αφορούν την αλλαγή του μοντέλου ανάπτυξης, την ενέργεια που καταναλώνουμε και πρακτικά όλο τον σύγχρονο τρόπο ζωής στα τελευταία 100 χρόνια. Αυτό το μοντέλο ανάπτυξης και σύγχρονου τρόπου ζωής είναι που πρέπει επειγόντως να αλλάξουμε. Ο σωστός όρος λοιπόν, είναι να μιλάμε για την Αειφόρο Ανάπτυξη, τον όρο που υιοθετεί σήμερα και η ΝΔ, η οποία εκφράζεται μέσα από την κοινή Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Στρατηγική αλλά και την νέα Στρατηγική Ανάπτυξης της ΕΕ με τον κωδικό «Ευρώπη 2020» που υιοθέτησαν πριν λίγες μόνο μέρες οι 27 χώρες. Η Αειφόρος ανάπτυξη είναι μονόδρομος για την ΕΕ, το ίδιο και για την Ελλάδα. Ας μη ξεχνάμε επίσης ότι ευρωπαϊκή πολιτική καθορίζεται κυρίως από τα κεντροδεξιά κόμματα που επικρατούν στην ΕΕ και στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, ή αλλιώς το ΕΛΚ, στο οποίο ανήκει και η ΝΔ και το οποίο έχει θέσει την αειφόρο ανάπτυξη ως μια από τις βασικές του προτεραιότητες για την τρέχουσα θητεία του ευρωκοινοβουλίου. Έτσι, η ΝΔ μπορεί και πρέπει να αποτελέσει την φωνή της ευρωπαϊκής πολιτικής και του ΕΛΚ στην Ελλάδα, τη φωνή της ευρωπαϊκής πρωτοπορίας για το περιβάλλον και τη νέα οικονομία. Μέχρι τώρα είναι αλήθεια ότι δε το έκανε όσο έπρεπε, αφήνοντας το πεδίο σε άλλες παρατάξεις και στο ΠΑΣΟΚ να μονοπωλήσουν την κουβέντα, παρουσιάζοντας τους ευρωπαϊκούς στόχους και τις δεσμεύσεις που ούτως ή άλλως έχουμε ως χώρα ως μια δικής τους έμπνευσης «Πράσινη» πρόταση.
Ο συνδυασμός της νέας οικονομίας με την αειφορία είναι όπως είπαμε γενικός για όλη την ΕΕ, για όλη την Ελλάδα και άρα και για τη Δυτική Πελοπόννησο. Στην πορεία για μια οικονομία χαμηλής κατανάλωσης, χαμηλού άνθρακα, βιωσιμότερης, που θα εξασφαλίζει την προστασία του περιβάλλοντος, θα φέρνει ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας, κοινωνική και εδαφική συνοχή, οι τεχνοκρατικές λύσεις και οι πολιτικές αποφάσεις πρέπει να είναι κοινές, τολμηρές, με όραμα, με μακρόπνοο πολυετή σχεδιασμό. Και αφορούν όλη την Ελλάδα. Το δε στοιχείο της αειφορίας πρέπει να καταλάβουμε ότι αφορά όλους τους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας, και τους συμβατικούς και τους νέους, αλλά και κάθε δράση μας ως πολίτες.
Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας το αναπτυξιακό μοντέλο για έναν αγροτικό νομό όπως ο δικός μας;
Εύα Καϊλή: Αρχικά και πριν αναφερθώ στο αναπτυξιακό μοντέλο που θα ήταν δυνατό να ακολουθήσει ο Ν. Ηλείας, θα πρέπει η Κυβέρνηση να προχωρήσει το συντομότερο δυνατό στην λήψη μέτρων, προληπτικών για την προστασία της περιοχής από παρόμοιες μελλοντικές καταστροφές και αποκατάστασης για την περιβαλλοντική της ανασυγκρότηση. Παραδείγματος χάρη θεωρούνται απαραίτητα μέτρα όπως:
* Το πρόγραμμα χαρτογράφησης των καμένων εκτάσεων και το σχέδιο δασοπονικής προστασίας και ανάπτυξης της περιοχής, με το οποίο θα δοθεί προτεραιότητα πρώτα απ΄ όλα στην αναδάσωση των περιοχών, όπου έχει αποτύχει η φυσική αναγέννηση του δάσους.
* Την αντιπλημμυρική και αντιδιαβρωτική προστασία της περιοχής με ολοκληρωμένες παρεμβάσεις ανά υδρολογική λεκάνη, που θα συμβάλλουν στην πυροπροστασία της περιοχής.
* Την χρήση νέων τεχνολογιών για την έγκαιρη προειδοποίηση για πυρκαγιές (χρήση αισθητήρων).
* Την ανάπτυξη σχεδίων και διαμόρφωσης σεναρίων για την αντιμετώπιση παρόμοιων καταστροφών
* Το πρόγραμμα κατάρτισης δασικών χαρτών σε όλη την περιοχή.
Όπως αναφέρθηκα προηγουμένως στην περίπτωση της Δυτικής Πελοποννήσου, η Ηλεία θα πρέπει άμεσα να ξαναγεννηθεί από τις στάχτες. Λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής και τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα, στους παραπάνω πυλώνες του Περιβάλλοντος – Πολιτισμού – Τουρισμού θα πρόσθετα και την Γεωργία.
Η Κυβέρνηση στις προγραμματικές της δηλώσεις και στην προσπάθεια ανασυγκρότησης της Ελληνικής οικονομίας κατέστησε σαφές ότι θα είναι κοντά στους νέους αγρότες και κτηνοτρόφους και ότι δεν προτίθεται να τους εγκαταλείψει, όπως γινόταν κατά κόρον στο παρελθόν. Ο Γ. Παπανδρέου θεωρεί ότι η αγροτική οικονομία μπορεί να πρωτοστατήσει στην αύξηση της παραγωγικότητας της χώρας μας. Η επιστροφή στις παραδοσιακές Ελληνικές καλλιέργειες τοπικών προϊόντων, η βιολογική και ενεργειακή γεωργία, πάντοτε εστιάζοντας στην ποιότητα, μπορούν να αναγεννήσουν τον αγροτικό τομέα και να προσδώσουν όραμα στους νέους αγρότες στην περιοχή.
Όσον αφορά στον τουρισμό, πέραν των κλασσικών ξενοδοχειακών συγκροτημάτων τα οποία θα πρέπει να εντάσσονται αρμονικά στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής, θα ήταν δυνατό να σχεδιασθούν και να αναπτυχθούν εναλλακτικές και δράσεις τουρισμού στην περιοχή, όπως άθλησης, αναψυχής, παρατήρησης και ενημέρωσης. Από αυτές τις ήπιες τουριστικές δράσεις αναμένεται να ανανεωθεί η τουριστική δυναμική της περιοχής και να αναδειχθεί το φυσικό κάλλος και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της. Και αυτά, σε συνέχεια της δέσμευσής του Πρωθυπουργού για ανάδειξη της Ολυμπίας σε πραγματικό φάρο των αξιών του Ολυμπισμού και της εκεχειρίας, την πλήρη αποκατάσταση και αποτελεσματική προστασία όλων των αρχαιολογικών χώρων και την ίδρυση ενός Μουσειακού και Θεματικού Πάρκου για την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Αρχαίας Ελλάδας και των Ολυμπιακών Αγώνων.
Λιάνα Γούτα: Το μοντέλο ανάπτυξης πρέπει σαφώς να προσαρμοστεί στις σύγχρονες επιταγές και να απαντήσει στις προκλήσεις της εποχής. Έτσι η Αειφόρος Ανάπτυξη πρέπει να αποτελέσει τον κύριο άξονα για κάθε δράση που θα σχεδιαστεί από εδώ και μπρος. Κι αυτό να συνδυαστεί με τον εξαιρετικής σημειολογίας ιστορικό χαρακτήρα της περιοχής της Ολυμπίας, αλλά και γενικότερα με το φυσικό κάλλος του νομού.
Μιλώντας για μια νέου τύπου αειφορική ανάπτυξη σε έναν αγροτικό νομό, όπως της Ηλείας, αυτή πρέπει να διαπεράσει όλες τις δραστηριότητες και όλους τους τομείς...
* Την ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής από συγκριτικό σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα με πρωτοβουλίες τουρισμού και οικοτουρισμού, τοπικών παραδοσιακών καλλιεργειών, βιοκαλλιέργειας κλπ
* Την αλλαγή της αγροτικής καλλιέργειας, όχι με κριτήρια επιδότησης και κατασπατάλησης των κοινοτικών επιχορηγήσεων, αλλά αξιοποίησης των κοινοτικών κονδυλίων για ποιότητα, τυποποίηση και πιστοποίηση, καινοτομία στην αγροτική παραγωγή
* Την ανάδειξη της ιστορικής κληρονομιάς και του φυσικού περιβάλλοντος, των οικοσυστημάτων, των δασών, των υδάτων και την προστασία τους από τη ρύπανση, την υπερεκμετάλλευση, τη μείωση του φυσικού πλούτου.
* Στο κομμάτι της ενέργειας, με πρωτοβουλίες εξοικονόμησης ενέργειας αλλά και χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως πχ γεωθερμία για τα θερμοκήπια, φωτοβολταϊκά για τα κτίρια αλλά κι άλλες ενεργοβόρες δραστηριότητες κλπ.
* Μετά από μια τέτοια μεγάλη καταστροφή, την αναδόμηση της περιοχής με νέους όρους δόμησης, βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής, συμβατής με την ιστορία, την παράδοση και την φυσική μορφολογία της περιοχής.
* Την ανάπτυξη μιας ήπιας μορφής τουρισμού που θα είναι θα συνδυάζεται αρμονικά με τις κλίμακες της περιοχής, με τον αγροτικό της χαρακτήρα και παράδοση, και θα τα αναδεικνύει σε πλεονεκτήματα.
Μέσα από αυτή τη μεγάλη καταστροφή, ίσως είναι τώρα η ευκαιρία να ξανασχεδιάσει η περιοχή το μέλλον της και να αλλάξουν νοοτροπίες και λογικές οι οποίες οδήγησαν σε τραγικά λάθη στο παρελθόν σε πολλές περιοχές της Ελλάδας.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου